Grupu Haksesuk Kla'ak (Discussion Group)

Subscribe ba Kla'ak Online
Email:
Vizita grupu ne'e

20 March 2008

Jose Texeira: "Ami La Haree Prioritizasaun Husi Secretario do Estado Meiu Ambiente"

zevonia VIEIRA

Meiu Ambiente nu'udar faktores ne'ebe importante tebes ba ema tomak iha mundu. Meio Ambiente ne'ebe saudavel, bele hanaruk vida ema hotu nian no bele hadook ema husi moras. Mundu sai furak wainhira ita rasik tau matan ba meio ambiente.

Kuda ai, labele soe foer arbiru, tau matan mos ba kestaun polusaun husi kareta no fabrika sira ne'ebe iha ita rain rasik, bele fo impaktu negativu ba ema nia moris. Secretariu do Estadu Meio Ambiente, Abilio Lima iha loron 13/03 foin lalais ne'e liu husi programa AMP hato'o katak haree ba meiu ambiente iha futuru, tenki iha planu no asaun.

Abilio esplika katak governu iha programa rasik no prioridade ba asuntu meio ambiente. "Hau mos labele halo halo buat ida sem prioridade. Dili sai preukupasaun boot ba ema hotu; liu-liu ba kontrolu polusaun ambiente iha Dili. Governu liu husi Secretario Estadu Meio Ambiente, fahe ona grupu 5 ne'ebe mak halao ona kuda ai hun iha sidade Dili, hanesan grupu iha Becora, UNTL, Comoro no Manleuna," katak Abilio.

Abilio espera sasan ne'ebe kuda tenki moris. Tanba ida ne'e mak husi secretario do etado meiu ambiente mos sei haree kona ba animal sira nebe'e komunidade sira husik hela iha dalan ninin. "Deputadus, sosiadade sivil no ONG hotu preokupadu ho meiu ambiente iha Timor-Leste, maibe tenki ho pasensia ho kalma maka bele rezolve problema no hadia sasan. Tanba ita mos tenki komprende situasaun ne'ebe ladun permiti," tenik nia.

Iha parte seluk, deputadu Jose Texeira husi bankada Fretilin ba kla'ak esplika katak meiu ambiente laos iha Timor-Leste deit maibe iha rai hotu. Dezafiu no buat barak ita bele halo. Membru governu mai aprezenta aktividades ne'ebe atu halo, maibe ami la haree mak prioritizasaun tanba lista ne'ebe sira hato'o naruk," esplika Jose Texeira ba kla'ak iha 13/03 foin lalais ne'e iha Uma Fukun, Parlamentu Nasional.

Jose Texeira realsa liu tan katak iha tempu governu anterior nia ukun, ami koko atu halo maibe orsamentu la iha. Buat barak ne'ebe urjente liu mak presija tau matan. "Grupu ambiente atu kuda ai iha estrada ninin ne'e laos ambiente ninian servisu. Aktividades ne'e ONG sira mak bele halo. Ambiente diak liu mak hanesan tau matan ba hotel sira ne'ebe mak oras ne'e foer no baleta kuak sira mos ekipa ida bele halo ba halo sosializasaun iha sukus laran, hodi nune'e bele hamenus polusaun," tenik membru Parlamentu Nasional husi Bankada Fretilin ne'e.

Jose Texeira hatutan liu tan katak tuir loloos iha buat barak mak presija halo. "Hau la duvida no la kestiona ba Secretario Estado aktual ne'e ninian seriudade no vontade atu halao servisu ida ne'e. Hau duvida maka ita bele iha lista ne'ebe ambisiozu maibe la halo prioritizasaun uluk tanba buat barak ne'ebe ita presija haree kedas," afirma Jose Texeira.

Tuir informasaun husi Secretario do Estado Meiu Ambiente, Abilio Lima katak agora daudaun sira halao ona servisu hamutuk ho Ministeriu Edukasaun hodi hatama materia ambiente iha eskola. "Hodi nune'e tenki hakiak mentalidade ne'ebe refere, mentalidade ne'e mai husi kraik tanba prosesu aprendizajen hahu husi ki'ik oan sira," dehan Abilio Lima.

No comments: